kompozytor
Bach, Johann Sebastian
tytuł

Bach: Markus Passion

wykonawcy
La Capella Reial de Catalunya;
Le Concert des Nations;
Savall, Jordi
nr katalogowy
AVSA 9931
opis
Created in Leipzig in March 1731 and then revised for the Holy Week of 1744, on a text by Christian Friedrich Henrici, a.k.a Picander, the St Mark Passion was composed by Bach using existing works. The autograph score is lost but recent musicological research shows that some pieces like the Funeral Ode BWV 198 or an aria from the cantata BWV 54 had been recycled. Every performance is thus a reconstruction by the performing artist. Jordi Savall offers his own vision, made of subtle chiaroscuro, suffused with serenity and meditation.
nośnik
SACD x 2
gatunek
Muzyka klasyczna
producent
Alia Vox
data wydania
04-03-2019
EAN / kod kreskowy
8435408099318
Bach: Markus Passion

cena 79,00

lub

Produkt na zamówienie

Wysyłka ustalana indywidualnie.

Darmowa wysyłka dla zamówień powyżej 300 zł!

Darmowy kurier dla zamówień powyżej 500 zł!

sprawdź koszty wysyłki

Recenzje naszych klientów

Bach: Markus Passion

Johann Sebastian Bach - „Pasja wg św. Marka”. Jordi Savall „Pasja wg św. Marka” (...)

Robert Majewski

17.04.2019

Johann Sebastian Bach - „Pasja wg św. Marka”. Jordi Savall

„Pasja wg św. Marka” Bacha przepadła bez wieści, ale wiemy, że istniała. Z dużym prawdopodobieństwem wiemy też, że nie było to dzieło oryginalne. Muzykolodzy i znawcy Bacha twierdzą, że lipski kantor skompilował ją z fragmentów wcześniejszych swoich utworów. Wiedząc to, dyrygenci przywracający Pasję publiczności, idą dwoma drogami. Jedni (np. Ton Koopman) nie mają nic przeciwko czysto spekulatywnemu charakterowi projektu. Udają, że są uczniami Bacha i dowolnie dobierają jego kompozycje do tekstu libretta, a to czego nie znajdą, sami dokomponowują. Inni - jak bohater tego tekstu, Jordi Savall - precyzyjnie składają „
Pasję wyłącznie z dzieł Jana Sebastiana.

Badania muzykologiczne, przeprowadzone w drugiej połowie XX wieku, potwierdziły, że w Wielki Piątek 1731 roku Bach zaprezentował „Pasję wg św. Marka” do tekstu Picandra. Poeta opublikował ten tekst rok później wraz ze swoim trzecim tomikiem poezji. Dziesięć lat temu istnienie „Pasji” poświadczyło odkrycie w Petersburgu późniejszej wersji libretta, użytego do nowego wykonania kompozycji. Miało ono miejsce w 1744 roku. W porównaniu ze starszym librettem tekst zawiera liczne modyfikacje, inaczej porządkuje niektóre chorały i zawiera dwie nowe arie. Dzięki tej wersji libretta mamy bardzo jasny obraz formy i treści trzeciej pasji Bacha, ale nadal nie wiemy jaką otrzymała oprawę muzyczną.

Niestety do tej pory nie natrafiono na jakikolwiek ślad oryginalnej muzyki. Po wielu latach badań większość historyków i muzykologów specjalizujących się w Bachu jest zgodna: kompozytor prawdopodobnie wymyślił i wykonał dzieło za pomocą techniki pastiszu lub parodii. Był to system używany przez Bacha przy wielu okazjach. Polegał on na tym, że Bach dostosowywał nowe teksty do innych, wcześniej istniejących swoich kompozycji o podobnym charakterze.

Już w latach 60. dwudziestego wieku dr Alfred Dürr, zauważył, że Bach ponownie wykorzystał większość chórów i arii ze swojej „Trauerode” (Oda pogrzebowa) BWV 198, wykonanej w Lipsku 17 października 1727 r. w hołdzie zmarłej Christiany Eberhardiny, królowej Polski i księżniczki Saksonii. Chór „Laß Fürstin, lass noch einen Strahl” został wspaniale przerobiony na „Geh, Jesu, geh zu deiner Pein”, i to on otwiera „Pasję wg św. Marka”, poprowadzoną wprawną ręką Jordi Savalla.

Omawiane nagranie powstało na podstawie badań, rekonstrukcji i adaptacji chórów i recytatywów, zaproponowanych przez Alexandra Grychtolika, niemieckiego muzyka i muzykologa, od lat specjalizującego się w twórczości Jana Sebastiana Bacha. Przygotowując swoją wersję Savall zdecydował, że do rekonstrukcji wykorzysta wyłącznie utwory kompozytora. Dotyczy to również chórów turbae i recytatywów, które zazwyczaj dokomponowywano lub „pożyczano” od Reinharda Keizera, współpracowania Jana Sebastiana.

Wersja Savalla podąża dokładnie za tekstem libretta z 1744 roku., który odpowiada 14. i 15. rozdziałowi „Ewangelii według św. Marka” - od namaszczenia Chrystusa w Betanii do Jego pogrzebu. Muzycznie Savall dostosował ostateczny tekst Picandera do oryginalnych prac Bacha, takich jak wspomniana wcześniej „Trauerode”, „Pasja wg św. Mateusza”, obie wersje „Pasji wg św. Jana” i liczne kantaty.

Po tym zapewne przydługim wstępie (mam nadzieję, że jednak komuś potrzebnym) pora odpowiedzieć na pytanie, czy nagranie Savalla jest satysfakcjonujące i warte tylu muzykologicznych starań? Bez wątpienia. Savall nie jest typem naukowca oderwanego od rzeczywistości. Wie dokładnie, co chce osiągnąć, w jaki sposób to zrobić i jakim artystom zaufać.

Oczywiście „Pasja Markowa” nie ma takich kulminacji jak „Janowa” i emocjonalnej głębi jak „Mateuszowa”. To konsekwencja wyboru stylu parodii do rekonstrukcji dzieła. W żadnym wypadku nie jest jednak bez polotu. Gwałtowne sceny z chórami turbae są tutaj tak żywe jak w każdej innej Pasji, podobnie jak wspaniała aria sopranistki Marty Mathéu („Er kommt, er kommt, er ist vorhanden”), w której na widok zbliżającego się Judasza, rozpaczliwie błaga ona Jezusa, aby uciekał z ogrodu Getsemani. Pod koniec dzieła słyszymy jeden z najwspanialszych fragmentów - arię tenora i chóralnych sopranów „Welt und Himmel, nehmt zu Ohren”, podniesioną tu o tercję w górę. Na uwagę zasługują też obaj tenorzy: David Szigetvári (Ewangelista) i Reinoud van Mechelen. Ten drugi ma mniejszy udział solistyczny w nagraniu, za to w arii otwierającej drugą część pasji zaśpiewał przepięknie. Moi niemieccy znajomi narzekają natomiast na wymowę Davida Szigetvári (Ewangelisty), choć bez wątpienia ma dobry głos.

Jordii Savall zadbał też o sugestywną teatralność interpretacji. Jaskrawym przykładem może być zawołanie chóru „Pfui dich...”, będące w istocie rzeczy kpiącym niemieckim prychnięciem, ilustrującym szydzenie tłumu z Jezusa mówiącego o swoim zmartwychwstaniu.

Pamiętając chóry kończące pasje „Janową” i „Mateuszową”, i porównując je z zakończeniem „Pasji wg św. Marka”, można poczuć lekkie rozczarowanie. „Bei deinem Grab und Leichenstein” brakuje intensywności „Wir setzen uns mit Tränen nieder" i „Ruht wohl, ihr heiligen Gebeine”. Jednak sposób, w jaki Picander kończy narrację, jest tutaj zupełnie inny. Ostateczna medytacja jest o wiele bardziej optymistyczna niż ta zawarta w kołysance żałobnej z „Pasji wg św. Jana”, albo płynąca z bezgranicznego żalu z zakończenia „Pasji wg św. Mateusza”. W tym kontekście umiarkowanie optymistyczna siciliana, poprzetykana potężnymi chórami, ma sens.

Reasumując, interpretacja Le Concert des Nations, chóru La Capella Reial de Catalunya pod batutą Jordi Savalla urzeka płynnymi tempami, wewnętrznym napięciem, plastyczną artykulacją i prostotą narracji. Nieliczne minusy nagrania są mniej lub bardziej subiektywne, zatem warto i należy wyrobić sobie własne zdanie.

Klienci, którzy kupili ten produkt, kupili również

Bach, Johann Sebastian

BACH: Chromatic Fantasia and Fugue, Partita No. 4, English Suite No. 3

8.572309

Prokofiev, Sergey

Prokofiev: Piano Sonatas Nos. 2, 6 & 8

HMC 902202

Liszt, Franz

Liszt: Complete Piano Music Vol. 45 - 12 Grandes études

8.573709

różni kompozytorzy

Evgeni Bozhanov Live in Warsaw - Chopin, Schubert, Debussy, Scriabin, Liszt

PH 12015

różni kompozytorzy

Guitar Laureate Recital - Castelnuovo-Tedesco; Couperin; Dowland; Rawsthorne

8.573797

Lucrezia / Patrizia Bovi

MIC 001.7

Say, Fazıl, Schumann, Robert

Ballads & Quintets

SM 340

Sor, Fernando

Sor: The 19th Century Guitar

SOMMCD 0604

Corrette, Michel

Corrette: Messe du 8ième ton

HMC 905245

Beethoven, Ludwig van

Beethoven: Complete Symphonies

PH 18066

Aka Moon: Now

OUT 662

Ries, Ferdinand

Ries: Symphonies Nos.1 & 2

ODE 1443-2

Malipiero, Gian Francesco

Malipiero: Piano Works (1909-1921)

8.572517

różni kompozytorzy

Bach and friends - Bach; Buxtehude; Pachelbel; Böhm;

AMY 048

Stefan Aeby: Piano Solo

INT 332

Pozostałe płyty tego kompozytora

różni kompozytorzy, Bach, Johann Sebastian, Telemann, Georg Philipp

WYCOFANY Flauto dolce solo - van Eyck; Bach; Telemann; Quantz

ROP 6099

różni kompozytorzy

I Wanna Be Like You, Piano Transcriptions

LDV 121

Bach, Johann Sebastian

Nemanja Radulovic - Bach

99540

Bach, Johann Sebastian

Bach: In Tempore Nativitatis, Christmas Cantatas BWV 110, 151, 63

MIR 243

Bach, Johann Sebastian

Bach: Transcriptions for Guitar

96687

Bach, Johann Sebastian

Bach: Inventions and Sinfonias; vinyl 180 g

ACC 40350

Bach, Johann Sebastian

Bach: The Art of Fugue BWV1080

8.570577-78

różni kompozytorzy

Fugue - Bach and his forerunners

MACD-1226

Bach, Johann Sebastian

Bach: French Suites

PCL 10162

Bach, Johann Sebastian

Bach: The Six Sonatas & Partitas

AECD 0535

Bach, Johann Sebastian

Bach: St. Matthew Passion BWV 244

ACC 20256

Bach, Johann Sebastian

Bach: 6 English Suites BWV 806-811

97554

Bach, Johann Sebastian

Bach: A New Angle

MDG 906 2137-6

Bach, Johann Sebastian

Bach Inspiration

Alpha 358

Bach, Johann Sebastian

Bach: Goldberg Variations, Arranged for Violin, Guitar & Cello

NI 6414

Pozostałe płyty tego wykonawcy

Couperin, François

Couperin: Les Apothéoses

AVSA 9944

Marais, Marin

Marais: Alcione - Suites des airs à joüer

AVSA 9903

Telemann, Georg Philipp, Rebel, Jean-Féry

Rebel & Telemann: Terpsichore

AVSA 9929

Villancicos y Danzas Criollas

AV 9834

Biber, Heinrich Ignaz Franz

Biber: Baroque Splendor - Missa Salisburgensis

AVSA 9912

Mozart, Wolfgang Amadeus

WYCOFANY (zdublowany) Mozart: Serenate Notturne, Eine Kleine Nachtmusik

AV 9846

Charpentier, Marc-Antoine

Charpentieur: Un Automne musical a Versailles

ARM 006

Lully, Jean-Baptiste

Lully - L'Orchestre du Roi Soleil - Symphonies, Ouvertures & Airs à jouer

AVSA 9807

Marais, Marin

Marais: Alcione, Tragédie lyrique (1706)

AVSA 9939

Bach, Johann Sebastian

Bach: Flute sonatas BWV 1013,1030-1035

CRD 33145

Couperin, François

Couperin: Les Nations

AVSA 9928

Desprez, Josquin, Dufay, Guillaume, anonim

Jeanne d'Arc: Batailles & Prisons

AVSA 9891

różni kompozytorzy

WYCOFANY (zdublowana) El Cant de la Sibil·la: Mallorca - Valencia

AV 9806

Schubert, Franz

Schubert: Transfiguration - Symphonies Nos. 8 & 9

AVSA 9950