kompozytor
Bach, Johann Sebastian
tytuł

Bach: Markus Passion

wykonawcy
La Capella Reial de Catalunya;
Le Concert des Nations;
Savall, Jordi
nr katalogowy
AVSA 9931
opis
Created in Leipzig in March 1731 and then revised for the Holy Week of 1744, on a text by Christian Friedrich Henrici, a.k.a Picander, the St Mark Passion was composed by Bach using existing works. The autograph score is lost but recent musicological research shows that some pieces like the Funeral Ode BWV 198 or an aria from the cantata BWV 54 had been recycled. Every performance is thus a reconstruction by the performing artist. Jordi Savall offers his own vision, made of subtle chiaroscuro, suffused with serenity and meditation.
nośnik
SACD x 2
gatunek
Muzyka klasyczna
producent
Alia Vox
data wydania
04-03-2019
EAN / kod kreskowy
8435408099318
Bach: Markus Passion

cena 79,00

lub

Produkt dostepny w niewielkiej ilości.

Wysyłka w ciągu 3 dni roboczych

Darmowa wysyłka dla zamówień powyżej 300 zł!

Darmowy kurier dla zamówień powyżej 500 zł!

sprawdź koszty wysyłki

Recenzje naszych klientów

Bach: Markus Passion

Johann Sebastian Bach - „Pasja wg św. Marka”. Jordi Savall „Pasja wg św. Marka” (...)

Robert Majewski

17.04.2019

Johann Sebastian Bach - „Pasja wg św. Marka”. Jordi Savall

„Pasja wg św. Marka” Bacha przepadła bez wieści, ale wiemy, że istniała. Z dużym prawdopodobieństwem wiemy też, że nie było to dzieło oryginalne. Muzykolodzy i znawcy Bacha twierdzą, że lipski kantor skompilował ją z fragmentów wcześniejszych swoich utworów. Wiedząc to, dyrygenci przywracający Pasję publiczności, idą dwoma drogami. Jedni (np. Ton Koopman) nie mają nic przeciwko czysto spekulatywnemu charakterowi projektu. Udają, że są uczniami Bacha i dowolnie dobierają jego kompozycje do tekstu libretta, a to czego nie znajdą, sami dokomponowują. Inni - jak bohater tego tekstu, Jordi Savall - precyzyjnie składają „
Pasję wyłącznie z dzieł Jana Sebastiana.

Badania muzykologiczne, przeprowadzone w drugiej połowie XX wieku, potwierdziły, że w Wielki Piątek 1731 roku Bach zaprezentował „Pasję wg św. Marka” do tekstu Picandra. Poeta opublikował ten tekst rok później wraz ze swoim trzecim tomikiem poezji. Dziesięć lat temu istnienie „Pasji” poświadczyło odkrycie w Petersburgu późniejszej wersji libretta, użytego do nowego wykonania kompozycji. Miało ono miejsce w 1744 roku. W porównaniu ze starszym librettem tekst zawiera liczne modyfikacje, inaczej porządkuje niektóre chorały i zawiera dwie nowe arie. Dzięki tej wersji libretta mamy bardzo jasny obraz formy i treści trzeciej pasji Bacha, ale nadal nie wiemy jaką otrzymała oprawę muzyczną.

Niestety do tej pory nie natrafiono na jakikolwiek ślad oryginalnej muzyki. Po wielu latach badań większość historyków i muzykologów specjalizujących się w Bachu jest zgodna: kompozytor prawdopodobnie wymyślił i wykonał dzieło za pomocą techniki pastiszu lub parodii. Był to system używany przez Bacha przy wielu okazjach. Polegał on na tym, że Bach dostosowywał nowe teksty do innych, wcześniej istniejących swoich kompozycji o podobnym charakterze.

Już w latach 60. dwudziestego wieku dr Alfred Dürr, zauważył, że Bach ponownie wykorzystał większość chórów i arii ze swojej „Trauerode” (Oda pogrzebowa) BWV 198, wykonanej w Lipsku 17 października 1727 r. w hołdzie zmarłej Christiany Eberhardiny, królowej Polski i księżniczki Saksonii. Chór „Laß Fürstin, lass noch einen Strahl” został wspaniale przerobiony na „Geh, Jesu, geh zu deiner Pein”, i to on otwiera „Pasję wg św. Marka”, poprowadzoną wprawną ręką Jordi Savalla.

Omawiane nagranie powstało na podstawie badań, rekonstrukcji i adaptacji chórów i recytatywów, zaproponowanych przez Alexandra Grychtolika, niemieckiego muzyka i muzykologa, od lat specjalizującego się w twórczości Jana Sebastiana Bacha. Przygotowując swoją wersję Savall zdecydował, że do rekonstrukcji wykorzysta wyłącznie utwory kompozytora. Dotyczy to również chórów turbae i recytatywów, które zazwyczaj dokomponowywano lub „pożyczano” od Reinharda Keizera, współpracowania Jana Sebastiana.

Wersja Savalla podąża dokładnie za tekstem libretta z 1744 roku., który odpowiada 14. i 15. rozdziałowi „Ewangelii według św. Marka” - od namaszczenia Chrystusa w Betanii do Jego pogrzebu. Muzycznie Savall dostosował ostateczny tekst Picandera do oryginalnych prac Bacha, takich jak wspomniana wcześniej „Trauerode”, „Pasja wg św. Mateusza”, obie wersje „Pasji wg św. Jana” i liczne kantaty.

Po tym zapewne przydługim wstępie (mam nadzieję, że jednak komuś potrzebnym) pora odpowiedzieć na pytanie, czy nagranie Savalla jest satysfakcjonujące i warte tylu muzykologicznych starań? Bez wątpienia. Savall nie jest typem naukowca oderwanego od rzeczywistości. Wie dokładnie, co chce osiągnąć, w jaki sposób to zrobić i jakim artystom zaufać.

Oczywiście „Pasja Markowa” nie ma takich kulminacji jak „Janowa” i emocjonalnej głębi jak „Mateuszowa”. To konsekwencja wyboru stylu parodii do rekonstrukcji dzieła. W żadnym wypadku nie jest jednak bez polotu. Gwałtowne sceny z chórami turbae są tutaj tak żywe jak w każdej innej Pasji, podobnie jak wspaniała aria sopranistki Marty Mathéu („Er kommt, er kommt, er ist vorhanden”), w której na widok zbliżającego się Judasza, rozpaczliwie błaga ona Jezusa, aby uciekał z ogrodu Getsemani. Pod koniec dzieła słyszymy jeden z najwspanialszych fragmentów - arię tenora i chóralnych sopranów „Welt und Himmel, nehmt zu Ohren”, podniesioną tu o tercję w górę. Na uwagę zasługują też obaj tenorzy: David Szigetvári (Ewangelista) i Reinoud van Mechelen. Ten drugi ma mniejszy udział solistyczny w nagraniu, za to w arii otwierającej drugą część pasji zaśpiewał przepięknie. Moi niemieccy znajomi narzekają natomiast na wymowę Davida Szigetvári (Ewangelisty), choć bez wątpienia ma dobry głos.

Jordii Savall zadbał też o sugestywną teatralność interpretacji. Jaskrawym przykładem może być zawołanie chóru „Pfui dich...”, będące w istocie rzeczy kpiącym niemieckim prychnięciem, ilustrującym szydzenie tłumu z Jezusa mówiącego o swoim zmartwychwstaniu.

Pamiętając chóry kończące pasje „Janową” i „Mateuszową”, i porównując je z zakończeniem „Pasji wg św. Marka”, można poczuć lekkie rozczarowanie. „Bei deinem Grab und Leichenstein” brakuje intensywności „Wir setzen uns mit Tränen nieder" i „Ruht wohl, ihr heiligen Gebeine”. Jednak sposób, w jaki Picander kończy narrację, jest tutaj zupełnie inny. Ostateczna medytacja jest o wiele bardziej optymistyczna niż ta zawarta w kołysance żałobnej z „Pasji wg św. Jana”, albo płynąca z bezgranicznego żalu z zakończenia „Pasji wg św. Mateusza”. W tym kontekście umiarkowanie optymistyczna siciliana, poprzetykana potężnymi chórami, ma sens.

Reasumując, interpretacja Le Concert des Nations, chóru La Capella Reial de Catalunya pod batutą Jordi Savalla urzeka płynnymi tempami, wewnętrznym napięciem, plastyczną artykulacją i prostotą narracji. Nieliczne minusy nagrania są mniej lub bardziej subiektywne, zatem warto i należy wyrobić sobie własne zdanie.

Klienci, którzy kupili ten produkt, kupili również

Sweelinck, Jan Pieterszoon

Sweelinck: Fantasias, Toccatas & Variations

CKD 589

Verdi, Giuseppe

Verdi: Don Carlo

DVD OA 1128 D

różni kompozytorzy

Barlaam & Josaphat

A 458

Bax, Arnold

BAX: String Quartet No. 3

8.555953

Telemann, Georg Philipp

Telemann: Moralische Cantaten

CPO 555 141-2

różni kompozytorzy

MCCORMACK EDITION vol. 1

8.110328

Berlioz, Hector

Berlioz: Harold en Italie; Nuits d’été

HMM 902634

Verdi, Giuseppe

Verdi: Don Carlo / Tutto Verdi

DVD 724608

Stölzel, Gottfried Heinrich

Stolzel: Psalm motets

MDG 605 1394-2

Schumann, Robert

Schumann: Myrthen op. 25 Nr. 1 - 26

PH 14048

Supra - Gruzja

NXW 76162-2

Handel, George Frideric

Handel: Acis and Galatea (the original chamber version of 1718)

CPO 777 877-2

Mahler, Gustav

Mahler Edition - symfonie, pieśni

PH 14000

Kalinnikov, Vasily

Kalinnikov: Orchestral Works

MDG 952 2240-6

Shostakovich, Dmitry

Shostakovich: Bolt

BAC 020

Pozostałe płyty tego kompozytora

różni kompozytorzy

Mirror Images

98010

Bach, Johann Sebastian, Erlebach, Philipp Heinrich

Josephs Neuer Kayser-Thron

FB 1506262

Bach, Johann Sebastian

Bach: Piano Concertos, Vol. 1 (BWV 1052-1054)

8.550422

różni kompozytorzy

1723 - Bach, Bertali, Biber, Corelli & Pisendel

RAM 2202

Bach, Johann Sebastian

Bach: Sonatas & Partitas for solo violoncello piccolo

A 469

Bach, Johann Sebastian

Bach: Du treuer Gott - Leipzig Cantatas BWV 101; 103; 115

LPH 027

Bach, Johann Sebastian

BACH: Kirnberger Chorales vol. 2

8.553135

Bach, Johann Sebastian

Bach: Goldberg Variations BWV988

ACC 30372

różni kompozytorzy

ANDANTE - Classical Favourites for Relaxing and Dreaming

8.556606

Bach, Johann Sebastian

WYCOFANY Christmas with Johann Sebastian Bach

ROP 5103-BD

Bach, Johann Sebastian

BACH 300

765704

różni kompozytorzy

Gorgeous Guitar

8.578176

Bach, Johann Sebastian

Bach: Sonates en trio, BWV 525-530

Alpha 609

Bach, Johann Sebastian

WYCOFANY Bach: Johannes-Passion; Matthäus-Passion

HMX 2908965.69

Bach, Johann Sebastian

Bach: Goldberg Variations BWV988

8.573921

Pozostałe płyty tego wykonawcy

Gluck, Christoph Willibald

Gluck: Don Juan; Sémiramis

AVSA 9949

Beethoven, Ludwig van

Beethoven: Sinfonia Nr. 3 “Eroica”; Coriolan Ouverture

AVSA 9916

różni kompozytorzy

Jordi Savall; Erasmus van Rotterdam: Pochwała głupoty - czytane fragmenty dzieła + muzyka z czasów Erazma

AVSA 9895

różni kompozytorzy

WYCOFANY La Folia

AV 9805

Marais, Marin

Marais: Alcione, Tragédie lyrique (1706)

AVSA 9939

różni kompozytorzy

WYCOFANY El Cant de la Sibilla, Catalunya

AVSA 9879

Ferrabosco, Alfonso

Ferrabosco: Consort Music to the viols

AV 9832

Monteverdi, Claudio

Monteverdi: Orfeo

DVD OA 0842 D

Bach, Johann Sebastian

Bach: Musikalisches Opfer, BWV1079

AV 9817

Marais, Marin

Marias: Tonos Humanos

AVSA 9802

Haydn, Joseph

Haydn: 7 ostatnich słów Chrystusa na krzyżu

AVDVD 9868

różni kompozytorzy

Aa la vida

FB 2121419

różni kompozytorzy

Montserrat Figueras: La Voix de l’Emotion - reedycje z firm Astrée, DHM, EMI, Alia Vox

AVSA 9889

Monteverdi, Claudio

Monteverdi: L'Orfeo

NBD 0152 V